Για όσους είχαν από παλαιότερα επαφή με την φωτιά σε σόμπα ή τζάκι δεν είναι άγνωστο τι θα πρέπει να προσέξουν .... όσοι όμως λόγο οικονομικών αποφάσισαν να αλλάξουν τρόπο θέρμανσης θα πρέπει να γνωρίζουν ορισμένα πράγματα ...
Το ξύλο είναι εναλλακτική μορφή θέρμανσης από ανανεώσιμες πηγές. Όταν καίγεται απελευθερώνει τόσο διοξείδιο του άνθρακα όσο χρειάστηκε για την ανάπτυξή του. Και αν δεν προέρχεται από παράνομες υλοτομίες δεν βλάπτει το περιβάλλον γιατί στα σημεία όπου γίνεται ελεγχόμενη υλοτομία φροντίζουν να αναπτυχθούν σε αντικατάσταση νέα δέντρα που με την σειρά τους απορροφούν διοξείδιο του άνθρακα από την ατμόσφαιρα.
Ας ξεκινήσουμε με τα τζάκια, και μάλιστα με τα "εργολαβικά" στα διαμερίσματα που μπήκαν περισσότερο για διακόσμηση παρά για χρήση ... και φυσικά αναφέρομαι σ όσους δεν έχουν την δυνατότητα να τα αλλάξουν και να βάλουν ενεργειακά κλπ ...
- έχω ακούσει διάφορα όπως ότι ο σωλήνας που ανεβαίνει στην καπνοδόχο είναι τυλιγμένος με υαλοβάμβακα για να μην σκάει η γυψοσανίδα που συνήθως έχει χρησιμοποιηθεί για επένδυση. Σε αυτήν την περίπτωση δεν μπορούμε να βάλουμε πολύ δυνατή φωτιά γιατί υπάρχει κίνδυνος να αρπάξει ο υαλοβάμβακας. Για να μειώσουμε αυτήν την πιθανότητα μπορούμε να δημιουργήσουμε ανοίγματα ψηλά στην επένδυση (ακριβώς κάτω από το ταβάνι). Έτσι και θα εκτονώνεται η ζέστη και θα έχουμε το όφελος της πρόσθετης θέρμανσης του χώρου. (από τα ανοίγματα μπορούμε και να ελέγξουμε αν υπάρχει υαλοβάμβακας ή όχι).
- η καμινάδα πρέπει να καθαρίζεται κάθε χρόνο και αναλόγως με την χρήση και ενδιάμεσα για να μην γεμίζει ξυλόπισσα - ένα εύφλεκτο υλικό. Ο καθαρισμός καλό είναι να γίνεται από καπνοδοχοκαθαριστές ή από εμάς τους ίδιους, αν γνωρίζουμε το πως. Τα διάφορα χημικά, τουβλάκια, σακουλάκια ....δεν θα τα συνιστούσα ...
- τα υλικά που θα κάψουμε πρέπει να τα γνωρίζουμε .... ξερά ξύλα (τα νωπά ούτε καίνε καλά, ούτε ζεσταίνουν και γεμίζουν την καμινάδα ...) από δρυ, οξιά, ελιά, πουρνάρι και σε ό, τι άλλο έχει κανείς πρόσβαση ( όχι τα δέντρα από πλαγιές και πάρκα !!!!). Ξύλα που περιέχουν πολύ ρετσίνι δεν ενδείκνυνται γιατί "σκάνε" και παράγουν πολύ κάπνα - ως τόσο αν τα έχει κανείς μπορεί να τα χρησιμοποιήσει με προσοχή. Επίσης κάποιες ποσότητες πέλετς και ελαιοπυρήνα και πάλι με προσοχή σε συνδυασμό με τα ξύλα. Ακόμα μπορούν να χρησιμοποιηθούν μπριγκέτες διαφόρων μορφών.
- ανάβουμε την φωτιά στο σημείο όπου ξεκινάει ο σωλήνας για την καμινάδα (αυτό διαφέρει από κατασκευή σε κατασκευή) για να βρει ο πρώτος καπνός εύκολα τον δρόμο του και να ζεστάνει την διαδρομή. Για προσάναμμα δεν βάζουμε υλικά που να παράγουν υπερβολικό καπνό γιατί θα μπουκώσει και θα διαφύγει και στον χώρο μας. Μπορούμε να βάλουμε λίγα ψιλά ξυλάκια πάνω από μια μπάλα από χαρτί (εφημερίδα) ή λίγα κλαδάκια από κλαδέματα (μαζί με τα φύλλα) ή μια χουφτίτσα πευκοβελόνες και τρία κουκουνάρια και να ανάψουμε δίχως να χρειαστεί άλλο βοηθητικό υλικό όπως οινόπνευμα(πολύ επικίνδυνη συνήθεια), πετρέλαιο, κυβάκια κλπ .
- όταν θα έχει σχηματιστεί καλή καρβουνιά - η οποία δεν καπνίζει πια - μπορούμε να την τραβήξουμε προς τα εμπρός και έτσι να αποδώσει περισσότερη θερμότητα στον χώρο. Επίσης κλείνουμε τότε το κλαπέ για να ελαττωθεί το ρεύμα του αέρα που συμπαρασύρει και την ζέστη έξω από την καμινάδα.
- γύρο από το τζάκι δεν τοποθετούμε εύφλεκτα υλικά σε ακτίνα τουλάχιστον δύο μέτρων (πχ φλοκάτες, ψάθινα έπιπλα ....), ένα δερμάτινο χαλάκι κάνει την δουλειά του και δεν καίγεται.
- δεν αφήνουμε την φωτιά ποτέ μόνη της! κατά προτίμηση έχουμε ένα κάλυμμα από ψιλό σύρμα ή γυαλί απ' όπου δεν μπορούν να περάσουν τυχόν σπίθες.
- την στάχτη την βγάζουμε με μεταλλικό φτυαράκι και την τοποθετούμε σε μεταλλικό κουβά και δεν την πετάμε στα σκουπίδια έως ότου βεβαιωθούμε πως έχει σβήσει και το τελευταίο κάρβουνο!!!! Κατά προτίμηση φυσικά την χρησιμοποιούμε στον κήπο, τα παρτέρια, τις γλάστρες και πολλές άλλες χρήσεις.
Όσον αφορά τις σόμπες, οι διαφορετικές κατασκευές και τιμές έχουν να κάνουν μάλλον περισσότερο με την απόδοση και την ευκολία χρήσης και κυρίως καθαρίσματως παρά με την ασφάλεια. Ασφαλώς και εδώ έχουμε να προσέξουμε διάφορα που εν μέρη είναι κοινά με το τζάκι.
- και εδώ η καμινάδα πρέπει να καθαρίζεται κάθε χρόνο καθώς και ενδιάμεσα, αναλόγως με την χρήση και την διάμετρο αυτής ίσως και περισσότερες από μία φορές. Επιπλέον πρέπει να καθαρίζουμε και τα μπουριά της σόμπας καλά μία με δύο φορές κατά τον χειμώνα.
- καίμε τα ίδια ξύλα όπως και στο τζάκι σε μικρότερο φυσικά μέγεθος και τα ίδια προσανάμματα.
- Αποφεύγουμε να ρίχνουμε οινόπνευμα στην μισοαναμμένη σόμπα όπως ο διάβολος το λιβάνι !!!!
- δεν τοποθετούμε τίποτε κοντά στην σόμπα!!! Δημιουργούνται μεγάλες θερμοκρασίες !
- τοποθετούμε την σόμπα συνήθως σε ένα μεταλλικό ταψί αν δεν έχει δική της κατασκευή για να μην σκορπίζονται τα κάρβουνα που τυχόν πέσουν από τα πορτάκια τροφοδοσίας και στάχτης. Αν το πάτωμά μας είναι ξύλινο επιβάλλεται το ταψί !!!!
- μπορούμε να μαγειρεύουμε και να ψήνουμε στην σόμπα όπως και στο τζάκι αλλά πού προσοχή ειδικά με το λάδι - αρπάζει αμέσως ! Μην πανικοβάλλεστε - να έχετε πάντα πρόχειρο το καπάκι του σκεύους για να πνίξτε την φωτιά.
- για το άδειασμα της στάχτης ισχύει ότι και για το τζάκι. Ποτέ αναμμένα κάρβουνα στα σκουπίδια!!!! Βεβαιωθείτε ότι έχουν σβήσει !
- δεν αφήνουμε φαγητό στην φωτιά δίχως επίβλεψη !
- δεν αφήνουμε ρούχα κοντά στην φωτιά δίχως επίβλεψη!
- δεν στεγνώνουμε συνθετικά ρούχα σε πηγές υψηλής θερμοκρασίας - είναι εύφλεκτα !
- σε περίπτωση ανάγκης και αν δν έχετε κοντά πυροσβεστήρα (απαραίτητος σε ένα σπίτι) - το ξύλο σβήνει με νερό.
Καλό χειμώνα και καλή διασκέδαση με τον νέο τρόπο θέρμανσής σας! Θα σας δώσει πολλές χαρές αν τον σεβαστείτε !
